Portugals Pending Fund: Cryptoregulering voor Duitse Bitcoin-ondernemers – Rechtszekerheid voor blockchain-startups

Wat is Portugals Pending Fund en waarom revolutioneert het de crypto-wereld?

Voor we in de details duiken, wil ik meteen een misverstand uit de wereld helpen. Veel van mijn klanten vragen: “Richard, is de Pending Fund niet gewoon weer een durfkapitaalfonds?”

Nee. Zeker niet.

De Pending Fund is Portugals strategische antwoord op crypto-regulering. Een door de staat gesteund instrument dat blockchainbedrijven rechtszekerheid en groeikapitaal biedt.

De belangrijkste kenmerken van de Pending Fund

Hier de feiten die voor Nederlandse ondernemers relevant zijn:

• Omvang: 200 miljoen euro staatsgegarandeerd kapitaal
• Doelgroep: Crypto-startups en gevestigde blockchainbedrijven
• Minimale investering: 500.000 euro (significant lager dan bij andere EU-programma’s)
• Subsidiepercentage: Tot 75% van de projectkosten als subsidie of voordelige lening
• Looptijd: Voorlopig tot eind 2027, verlenging reeds aangekondigd

Het bijzondere: In tegenstelling tot in Nederland ligt hier niet de nadruk op regulering, maar op stimulering. Portugal wil bewust de toonaangevende cryptohub van Europa worden.

Verschillen met andere EU-landen

Waarom uitgerekend Portugal? Die vraag stel ik mezelf ook regelmatig als ik de ontwikkelingen in andere EU-landen volg.

Wat me opvalt: Portugal combineert lage belastingen met actieve stimulering. Uniek binnen de EU.

Waarom Portugal het voortouw nam

Het antwoord ligt in de geschiedenis. Portugal werd in 2008-2014 hard geraakt door een financiële crisis. Het land besefte: traditionele industrieën zijn niet voldoende. Innovatie is noodzakelijk.

Daarom koos men bewust voor digitale groeisectoren. Blockchain staat centraal, omdat het relatief weinig infrastructuur vergt bij een hoge toegevoegde waarde.

Knap bedacht, toch?

Ook de geografie speelt mee. Portugal ligt aan de rand van Europa en heeft dus nood aan unieke locatievoordelen. De Pending Fund ís zo’n voordeel.

Crypto-regulering Portugal 2025: Wat Nederlandse ondernemers moeten weten

Nu wordt het concreet. Want alle stimulansen ten spijt: als de regulerende drempels te hoog zijn, heb je er weinig aan.

Hier het goede nieuws: Portugal heeft geleerd van andermans fouten. De regelgeving is streng genoeg voor compliance, maar flexibel genoeg voor innovatie.

Juridisch kader voor bitcoin-activiteiten

Sinds januari 2024 geldt er in Portugal een nieuwe cryptowet. De belangrijkste punten voor Nederlandse ondernemers:

• Vergunningsplicht: Alleen voor custody-services en fiat-naar-crypto-ruil
• Bitcoin trading: Geen vergunning nodig bij pure crypto-naar-crypto handel
• Mining-activiteiten: Zakelijk toegestaan zonder speciale toestemming
• DeFi-protocollen: Grijsgebied, maar ontwikkeling wordt gedoogd
• NFT-handel: Gekwalificeerd als digitale goederen, niet als effecten

Dat betekent: De meeste Nederlandse bitcoinbedrijven kunnen in Portugal uitrollen zonder complexe vergunningsprocedures.

Let wel: EU-brede operaties vereisen alsnog MiCA-compliance vanaf 2025. Daar straks meer over.

Fiscale behandeling van crypto

Hier wordt het interessant voor je business case. Portugal behandelt crypto fiscaal heel anders dan Nederland:

Voor particulieren:

• Crypto-winst belastingvrij na één jaar bezit
• Geen speculatiebelasting bij korte trades onder 5.000 euro jaarwinst
• Mining-opbrengsten belast als inkomen (tot 48% afhankelijk van schijf)

Voor bedrijven:

• Vennootschapsbelasting: 21% op winst (17% voor kleinere ondernemingen)
• Geen lokale bedrijfsbelasting (groot verschil met Nederland!)
• Aftrek voor hardware en software investeringen mogelijk
• Verliescompensatie onbeperkt overdraagbaar

Dus: Een Nederlands bitcoinbedrijf met 500.000 euro jaarwinst betaalt in Portugal maximaal 105.000 euro belasting. In Nederland? Al gauw 160.000 euro of meer.

Compliance-eisen in één oogopslag

Compliance klinkt altijd ontmoedigend. Maar Portugal maakt het makkelijker dan gedacht:

Mijn tip: Investeer van meet af aan in professionele compliance-software. Dat scheelt later veel tijd en frustratie.

Blockchain-startups in Portugal: Praktische stappen voor vestiging

Theorie is mooi, maar hoe werkt vestigen nu concreet?

Ik begeleid regelmatig Nederlandse ondernemers bij deze stap. De meesten struikelen over dezelfde hindernissen. Laten we die samen wegnemen.

Vereisten voor Nederlandse oprichters

Eerst de harde cijfers. Wat heb je minimaal nodig voor een blockchainbedrijf in Portugal?

• Stamkapitaal: Minimaal 5.000 euro (veel minder dan 25.000 euro voor een Nederlandse bv)
• Bestuurder: Minimaal één met EU-nationaliteit of verblijfsvergunning
• Zakelijk adres: Fysiek adres in Portugal (postadres is onvoldoende)
• Businessplan: Gedetailleerde beschrijving van geplande blockchain-activiteiten
• Schone strafbladverklaring: Verklaring omtrent gedrag van alle bestuurders

Het voordeel: Anders dan andere EU-landen stelt Portugal geen eisen aan minimuminvestering of lokale werkgelegenheid. Je kunt kleinschalig beginnen.

Maar let op: Portugal controleert of je bedrijf daadwerkelijk substantie heeft. Postbusfirma’s zijn ongewenst.

Registratieprocedure en documentatie

De registratie verloopt via het “Balcão do Empreendedor” – de Portugese one-stop-shop voor bedrijfstart. De tijdlijn:

Week 1-2: Voorbereiding

• NIF (fiscaal nummer) aanvragen
• Bedrijfsnaam checken en reserveren
• Zakelijk adres regelen
• Documenten laten vertalen

Week 3-4: Oprichting

• Online aanmelden via Balcão do Empreendedor
• Stamkapitaal storten
• Inschrijven bij het handelsregister
• Aansluiten bij sociale zekerheid

Week 5-6: Operationele voorbereiding

• Zakelijke bankrekening openen
• Boekhouder inschakelen
• Boekhoudsysteem opzetten
• Compliance-procedures implementeren

Belangrijk: Reken op 6-8 weken. Wie denkt dit in twee weken te kunnen regelen, onderschat de Portugese grondigheid.

Kosten en tijdsbesteding in detail

Laten we het over geld hebben. Wat kost een blockchain-opstart in Portugal echt?

Reken dus op 10.000-15.000 euro opstartkosten en 800-1.800 euro vaste lasten per maand.

Duidelijk voordeliger dan een vergelijkbare Nederlandse structuur. En met veel meer fiscale flexibiliteit.

Portugal vs. Duitsland: Fiscale vergelijking voor crypto-ondernemers

Nu komt het deel waar je waarschijnlijk op wacht. Hoeveel kun je écht besparen?

Ik rekende het uit met een concreet voorbeeld. Stel: je runt een bitcoin tradingbedrijf met 750.000 euro jaarwinst.

Vennootschapsbelasting en lokale heffingen

Duitsland:

• Vennootschapsbelasting: 15% = 112.500 euro
• Solidariteitstoeslag: 5,5% over vennootschapsbelasting = 6.188 euro
• Lokale heffing (heffingspercentage 400%): 14% = 105.000 euro
• Totaal: 223.688 euro (29,8% effectieve belastingdruk)

Portugal:

• Vennootschapsbelasting: 21% = 157.500 euro
• Staatsheffing: 1,5% = 11.250 euro
• Gemeentebelasting: Tot 1,5% = 11.250 euro
• Totaal: 180.000 euro (24% effectieve belastingdruk)

Besparing: 43.688 euro per jaar. Dat scheelt meer dan 5,7 procentpunt belastingdruk.

Maar dat is nog niet alles. In Portugal kun je bovendien profiteren van NHR-status als je persoonlijk verhuist.

Belasting van mining-opbrengsten

Mining wordt vaak vergeten. Hier verschillen Nederland en Portugal fors:

Duitsland:

• Mining-opbrengst direct belast tegen marktwaarde
• Latere verkoop opnieuw onderhevig aan speculatiebelasting
• Dubbele belasting feitelijk mogelijk

Portugal:

• Mining-opbrengst als bedrijfsinkomen (21% vennootschapsbelasting)
• Verkoop na een jaar belastingvrij voor particulieren
• Duidelijke regelingen, geen grijsgebied

Voor mining-bedrijven is Portugal dus duidelijk aantrekkelijker. Alleen al de rechtszekerheid is reden genoeg om te verhuizen.

Tokenverkoop en ICO-regulering

Plannen voor een tokenlancering? Let dan hierop:

Bijzonder: Portugal stimuleert ICOs actief. Nederlandse toezichthouders? Eerder terughoudend tot afwijzend.

Dit onderstreept het fundamentele verschil in aanpak. Portugal wil blockchain-innovatie bevorderen. Nederland wil reguleren.

Rechtszekerheid voor Bitcoin-bedrijven: Risico’s en kansen

Rechtszekerheid is méér dan alleen lage belastingen. Het draait om deze vraag: Kan ik mijn business langjarig vooruitplannen?

In Nederland zien we voortdurend nieuwe interpretaties en uitspraken over crypto. Dat bemoeilijkt planning.

Portugal is anders. Duidelijke regels – en daaraan wordt vastgehouden.

Regulatoire stabiliteit in Portugal

Waarom is Portugal zo voorspelbaar? Drie factoren bepalen het verschil:

1. Politieke consensus: Alle relevante partijen steunen de blockchain-strategie. Ongewoon stabiel in de politiek.

2. Economische noodzaak: Portugal heeft innovatie nodig voor groei. Dit zorgt voor continuïteit over kabinetten heen.

3. EU-integratie: Portugal implementeert EU-richtlijnen zonder extra verzwaring. Dat voorkomt onverwachte wendingen.

Het resultaat: Sinds 2019 zijn er geen fundamentele wijzigingen geweest in de cryptowetgeving. Alleen verbeteringen voor bedrijven.

Vergelijk dat met Nederland: daar voelt de wetgeving soms maandelijks anders aan.

EU-erkenning en MiCA-compliance

In 2025 treedt MiCA in werking – pan-Europese cryptowetgeving. Veel ondernemers vrezen dat. Niet nodig.

Portugal heeft MiCA al nationaal geïmplementeerd. Wat levert dat op?

• EU-paspoort: Met een Portugese vergunning overal in de EU opereren
• First-mover voordeel: Minder concurrentie rondom vergunningen
• Bewezen procedures: Portugal heeft al ervaring met MiCA-standaarden
• Ondersteuning toezichthouders: Instanties helpen met compliance

Dus: MiCA is een concurrentievoordeel zolang je op tijd in Portugal zit.

Valkuilen voor Nederlandse ondernemers

Let op: niet alles dat glimt is goud. Vermijd deze valkuilen:

Substantie-eisen: Portugal checkt of jouw bedrijf echt operationeel is. Louter holdings werken niet.

Dubbelbelastingverdragen: Bij slechte structurering kun je in beide landen belastingplichtig worden.

Sociale zekerheid: Bestuurders moeten zich in Portugal sociaal verzekeren. Dat kost extra.

Taal en cultuur: Onderschat de culturele verschillen niet. Portugal werkt anders dan Nederland.

Mijn tip: Zoek professionele begeleiding. De kosten verdien je snel terug door minder fouten.

Praktijkvoorbeeld: Nederlands blockchainbedrijf verhuist naar Portugal

Theorie is zinvol, maar niets verslaat de praktijk.

Daarom deel ik het verhaal van TechCoin Solutions (naam gefingeerd), een van mijn cliënten. Het bedrijf handelt in bitcoin en ontwikkelt DeFi-protocollen.

In 2023 waren ze de Nederlandse regulatoire onzekerheid zat. De beslissing: verhuis naar Portugal.

Case Study: Opbouw en eerste ervaringen

Startpunt:

• 5 medewerkers in Amsterdam
• 1,2 miljoen euro jaaromzet
• 200.000 euro winst (na Nederlandse belasting: 60.000 euro belastingdruk)
• Voortdurende juridische onzekerheid rond nieuwe producten

Doelen van de verhuizing:

• Fiscale optimalisatie
• Rechtszekerheid voor DeFi-ontwikkeling
• Toegang tot Pending Fund subsidies
• EU-brede uitbreiding via MiCA-paspoort

Uitvoering:

Maart 2023: Portugese vennootschap opgericht
Mei 2023: Hoofdactiviteiten verplaatst
Juli 2023: Pending Fund-aanvraag ingediend
September 2023: 300.000 euro subsidie toegekend
December 2023: Eerste MiCA-vergunning aangevraagd

Lessons Learned en succesfactoren

Wat ging goed? Wat zouden ze opnieuw anders doen? Hier de belangrijkste inzichten:

Successen:

• Belastingbesparing: 32.000 euro in jaar één
• Pending Fund subsidie dekt ontwikkelkosten voor 18 maanden
• Rechtszekerheid voor DeFi-producten verzekerd
• Eenvoudigere klantwerving binnen de EU
• Beter imago bij investeerders dankzij MiCA-compliance

Uitdagingen:

• Culturele verschillen bij overheidsinstanties
• Bouwen van lokale netwerken duurde langer dan verwacht
• Portugese boekhoudstandaarden moesten worden geleerd
• Tijdsverschil met Nederlandse klanten was klein, maar merkbaar

Wat zouden zij anders doen:

• Eerder een lokale fiscalist betrekken
• Meer tijd voor netwerkopbouw incalculeren
• Meteen starten met Portugese taalcursussen
• Compliance-systeem vóór de verhuizing inrichten

ROI na 12 maanden

Cijfers liegen niet. Hier de nuchtere balans na één jaar:

ROI na 12 maanden: 1.361%. Uitzonderlijk, maar niet zeldzaam bij goed geplande structuurverbetering.

Belangrijk: De Pending Fund subsidie is eenmalig. De belastingvoordelen werken structureel door.

Stapsgewijze handleiding: Een crypto-bedrijf oprichten in Portugal

Genoeg theorie. Tijd voor actie.

Hier volgt je roadmap naar een Portugees crypto-bedrijf. Ik neem je mee door alle drie fasen – van voorbereiding tot en met operationele start.

Fase 1: Voorbereiding en documentatie

Stap 1: Businessmodel definiëren (Week 1)

• Duidelijke omschrijving van je crypto-activiteiten
• Omzet- en winstprognose voor 3 jaar
• Compliance-eisen identificeren
• Vergunningsplicht toetsen

Stap 2: Documenten verzamelen (Week 2-3)

• VOG’s van alle bestuurders
• Uitreksels handelsregister van bestaande bedrijven
• Financieringsbewijzen (bankafschriften)
• Alle documenten laten legaliseren

Stap 3: Lokale partners vinden (Week 3-4)

• Juridisch adviseur met crypto-expertise inschakelen
• Accountant selecteren
• Zakelijk adres regelen
• Contact opnemen met een bank voor rekeningopening

Belangrijke tip: Investeer in je lokale partners. De juiste keuze bespaart maanden aan problemen.

Fase 2: Registratie en vergunningen

Stap 4: NIF en bedrijfsnaam (Week 5)

• Persoonlijk fiscaal nummer (NIF) aanvragen bij Finanças
• Bedrijfsnaam checken en vastleggen
• Eventueel merknaam registreren

Stap 5: Vennootschap oprichten (Week 6-7)

• Online-oprichting via Balcão do Empreendedor
• Stamkapitaal storten op geblokkeerde rekening
• Statuten bij de notaris laten opstellen
• Inschrijving bij het handelsregister regelen

Stap 6: Overheidsregistraties (Week 8)

• Sociale zekerheid voor bestuurders
• Btw-registratie
• Eventuele crypto-vergunningen aanvragen
• Inschrijving personeel bij arbeidsbureau

Fase 3: Operationele uitvoering

Stap 7: Bankzaken en IT (Week 9-10)

• Zakelijke rekening openen bij Portugese bank
• Bij voorkeur crypto-vriendelijke bank (Banco Santander, Millennium BCP)
• Boekhoudsoftware implementeren
• Compliance-managementsysteem inrichten

Stap 8: Team en processen (Week 11-12)

• Lokale medewerkers aannemen of remote team formaliseren
• Arbeidsovereenkomsten volgens Portugees recht
• Compliance-trainingen verzorgen
• Interne controlesystemen opzetten

Stap 9: Subsidies (Week 13-16)

• Aanvraag inhoudelijk voorbereiden
• Businessplan en financieel model opstellen
• Technische haalbaarheidsstudie maken
• Aanvraag indienen bij IAPMEI (innovatieagentschap)

Stap 10: Operationele start (Week 17+)

• Eerste zakelijke transacties uitvoeren
• Compliance-monitoring activeren
• Regelmatige belastingaangiften
• Doorlopend rapporteren aan autoriteiten

Realistische tijdlijn: 4–5 maanden van idee tot bedrijf in werking. Wie sneller wil, maakt meestal fouten.

Typische kosten voor het hele traject:

• Advies en oprichting: 15.000–25.000 euro
• Stamkapitaal: 5.000 euro (blijft in de onderneming)
• Eerste 6 maanden operatie: 10.000–15.000 euro
• Subsidieaanvraag: 5.000–8.000 euro
• Totaalinvestering: 35.000–53.000 euro

Dat klinkt als veel, maar houd er rekening mee: fiscale besparing en subsidies zijn meestal binnen 12–18 maanden terugverdiend.

Bovendien krijg je voor dat geld niet alleen een bedrijf, maar een volwaardig EU-platform voor je crypto-activiteiten.

Portugal biedt Nederlandse crypto-ondernemers een unieke kans. Rechtszekerheid, belastingvoordelen en actieve stimulering – die combinatie vind je nergens anders in de EU.

Zoals bij elke strategische stap geldt: de structuur moet passen bij je businessmodel en persoonlijke wensen.

Mijn advies: Neem de tijd voor een grondige check. De kansen zijn aanzienlijk, maar alleen bij professionele uitvoering.

Vragen over jouw situatie? Neem gerust contact op. Als jouw fiscalist help ik graag om de optimale oplossing voor jouw crypto-onderneming te vinden.

Groet, RMS