Vorige week belde Thomas mij op. Een succesvolle Duitse blockchain-ondernemer. Zijn vraag was helder: Richard, waar kan ik mijn crypto-bedrijf legaal en fiscaal voordelig opzetten?

En nu wordt het interessant:

De meeste Duitse ondernemers denken direct aan Malta of Zwitserland. Maar ze vergeten een klein vorstendom dat op stille wijze de modernste blockchain-regulering ter wereld heeft ingevoerd.

Ik heb het over Liechtenstein.

Terwijl in Duitsland nog wordt gedebatteerd over crypto-regulering, hebben Liechtenstein en Malta al werkende rechtskaders gecreëerd. Maar welke locatie sluit écht aan bij uw businessmodel?

Als iemand die al jaren Duitse ondernemers bij hun internationale positionering begeleidt, laat ik u vandaag de doorslaggevende verschillen zien. Niet theoretisch, maar uit de praktijk – met concrete cijfers en echte ervaringen.

Klaar voor een reis door de wereld van specialistische blockchain-regels?

Uw RMS

Waarom Duitse ondernemers Liechtenstein en Malta zouden moeten overwegen

De Duitse cryptoregulering: Tussen BaFin-eisen en juridische onzekerheid

Laat ik eerlijk zijn:

Duitsland is geen blockchain-paradijs. De BaFin (Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht) behandelt crypto-bedrijven als traditionele banken. Dat betekent hoge kapitaaleisen, ingewikkelde vergunningsprocedures en vaak jarenlange wachttijden.

Een concreet voorbeeld: voor een licentie voor cryptobewaring heeft u in Duitsland minimaal €125.000 eigen vermogen nodig. Daarbovenop komen aanvraagkosten van €15.000 tot €50.000. De procedure duurt gemiddeld 12 tot 18 maanden.

Maar daar blijft het niet bij.

Duitse crypto-ondernemingen kampen met een ander probleem: de fiscale behandeling. Cryptovaluta worden als andere economische goederen gezien. Dat leidt tot complexe waarderingsvragen en hoge compliancekosten.

Veel van mijn cliënten geven aan dat zij jaarlijks €50.000 tot €150.000 betalen voor fiscaal advies – alleen al om hun crypto-activiteiten correct te verwerken.

Kleine staten als blockchain-pioniers: Het voordeel van wendbaarheid

En daar komen Liechtenstein en Malta in beeld.

Beide landen hebben onderkend: blockchaintechnologie vraagt om moderne wetten, geen oude kapitaalmarktregels. Daarom ontwikkelden zij specialistische rechtskaders.

Het doorslaggevende voordeel van kleine staten is hun wendbaarheid. Waar Duitse autoriteiten jaren nodig hebben voor wetswijzigingen, reageren Liechtenstein en Malta snel op marktontwikkelingen.

Een praktijkvoorbeeld:

Toen NFTs (Non-Fungible Tokens) in 2021 doorbraken, bood Liechtenstein al in maart juridische duidelijkheid. Duitsland praat nu nog steeds over fiscale regels.

Bovendien bieden beide locaties een belangrijk voordeel: internationale erkenning. Een blockchain-licentie uit Liechtenstein of Malta opent deuren naar wereldwijde markten – markten die voor Duitse bedrijven vaak gesloten blijven.

Liechtensteins Blockchain Act: s Werelds eerste allesomvattende blockchain-wet

Wat maakt de TVTG (Token- und VT-Dienstleister-Gesetz) zo bijzonder?

Liechtenstein schreef in 2020 blockchaingeschiedenis. De TVTG (Token- und VT-Dienstleister-Gesetz) is wereldwijd de eerste volledige blockchainwet.

Maar wat betekent dat concreet voor u?

De TVTG onderscheidt tien verschillende token-diensten. Van eenvoudige tokencreatie tot geavanceerd portfoliobeheer. Daardoor is regelgeving op maat mogelijk, geen one-size-fits-all.

Bijzonder innovatief: de wet reguleert niet de technologie zelf, maar de aangeboden diensten. Dat betekent rechtszekerheid voor nu en flexibiliteit voor de toekomst.

Een concreet praktijkvoorbeeld:

  • Token-uitgifte mogelijk zonder licentie (onder bepaalde voorwaarden)
  • Bewaring vereist minimaal 50.000 CHF kapitaal
  • Portfoliobeheer vanaf 100.000 CHF
  • Cryptobeurzen vanaf 200.000 CHF

Dankzij deze gedifferentieerde eisen kunnen ook kleinere bedrijven legaal en veilig opereren.

Praktische voordelen voor Duitse ondernemers

Waarom kiezen steeds meer Duitse ondernemers voor Liechtenstein?

Ten eerste: rechtszekerheid. De TVTG biedt duidelijke definities en transparante procedures. Geen grijze gebieden, geen ruimte voor interpretatie.

Ten tweede: toegang tot de EER. Liechtenstein behoort tot de Europese Economische Ruimte. Dat betekent EU-paspoortrechten zonder EU-lidmaatschap. Uw Liechtensteinse licentie geldt in alle EU-landen.

Ten derde: de nabijheid van Duitsland. Liechtenstein ligt op drie uur rijden van München. Zakenreisjes, afspraken bij autoriteiten en bankbezoeken zijn eenvoudig te regelen.

Ten vierde: het belastingklimaat. Liechtenstein heft 12,5% winstbelasting. Voor internationale holdingstructuren zijn er extra voordelen.

Een concreet rekenvoorbeeld:

Aspect Duitsland Liechtenstein Besparing
Vennootschapsbelasting 30% 12,5% 17,5%
Licentiekosten €15.000-50.000 €5.000-15.000 tot €35.000
Doorlooptijd 12-18 maanden 3-6 maanden 12 maanden

Kosten en inspanning van blockchain-licenties in Liechtenstein

Laten we de cijfers spreken:

De kosten voor een licentie-aanvraag hangen af van de dienst. Voor een basislicentie voor token-dienstverleners rekent u op:

  • Aanvraagkosten: 5.000 CHF
  • Minimaal kapitaal: 50.000 CHF (afhankelijk van de dienst)
  • Advocatenhonoraria: 15.000-25.000 CHF
  • Jaarlijkse compliancekosten: 30.000-50.000 CHF

Dat lijkt veel. Maar vergeleken met Duitsland is het vaak de helft voor aanzienlijk kortere doorlooptijden en minder complexe eisen.

Bovendien biedt Liechtenstein een doorslaggevend voordeel: voorspelbaarheid. De autoriteiten communiceren open over eisen en tijdschemas. Geen onaangename verrassingen, geen verborgen kosten.

Praktijktip: begin met de eenvoudigste licentie en breid stap voor stap uit. De TVTG laat modulaire vergunningen toe – u betaalt alleen voor de diensten die u daadwerkelijk aanbiedt.

Maltas DLT-Framework: EU-pionier met strategische voordelen

De drie pijlers van de Maltese blockchain-regelgeving

Malta koos een andere aanpak dan Liechtenstein. In plaats van één overkoepelende wet kiest het eiland voor drie aparte wetten:

De Malta Digital Innovation Authority Act (MDIA) stelt de toezichthouder in. De Innovative Technology Arrangements and Services Act (ITAS) regelt DLT-diensten. De Virtual Financial Assets Act (VFA) behandelt crypto-activa.

Die driedeling klinkt misschien ingewikkeld, maar biedt een cruciaal voordeel: flexibiliteit.

Malta kan iedere wet afzonderlijk aanpassen, zonder het hele systeem te veranderen. Zo kan snel gereageerd worden op marktwijzigingen.

Een praktijkvoorbeeld:

Toen DeFi (Decentralized Finance) in 2020 explodeerde, kon Malta de ITAS direct aanpassen. Nieuwe DeFi-protocollen kregen binnen enkele maanden juridische duidelijkheid.

De MDIA (Malta Digital Innovation Authority) fungeert als centraal contactpunt. Zij beoordeelt niet alleen vergunningen, maar adviseert ook over regelgeving. Dat bespaart tijd en geld.

VFA-licentie vs. DLT-licentie: wat moeten Duitse ondernemers weten?

Malta onderscheidt twee hoofdlicentietypes:

De VFA (Virtual Financial Assets) License is voor traditionele cryptodiensten zoals trading, custody of advies. De DLT (Distributed Ledger Technology) License is bedoeld voor innovatieve blockchain-toepassingen.

Dat onderscheid is essentieel voor uw strategie.

VFA-vergunningen zijn geschikt voor gevestigde bedrijfsmodellen:

  • Cryptobeurzen en handelsplatformen
  • Custody-diensten voor institutionele klanten
  • Portfoliobeheer & advies
  • ICO/STO-diensten

DLT-licenties zijn de juiste keuze voor innovatieve projecten:

  • DeFi-protocollen en smart contracts
  • NFT-marktplaatsen en gamingplatformen
  • Supply chain- en identity-oplossingen
  • Experimentele blockchain-toepassingen

De kosten lopen uiteen. Een VFA Klasse 2-licentie (voor custody) kost ongeveer €25.000. Een volledige VFA Klasse 4-licentie (voor beurzen) kan tot €50.000 kosten.

DLT-licenties zijn voordeliger, maar minder gestandaardiseerd. De prijs hangt af van de complexiteit van uw project.

Fiscale bijzonderheden en EU-paspoortvoordeel

Malta biedt Duitse ondernemers een doorslaggevend voordeel: EU-lidmaatschap zonder blockchain-allergie.

Het Maltese belastingstelsel werkt via een verrekeningssysteem. Eerst betaalt u 35% vennootschapsbelasting. Maar dankzij teruggaves aan aandeelhouders daalt de effectieve belasting naar 5% tot 10%.

Een rekenvoorbeeld:

Winst Belasting (35%) Teruggave Effectieve last
€100.000 €35.000 €30.000 €5.000 (5%)
€500.000 €175.000 €150.000 €25.000 (5%)
€1.000.000 €350.000 €300.000 €50.000 (5%)

Bovendien profiteert u van het EU-paspoort. Uw Maltese licentie geldt automatisch in alle 27 EU-landen. Dat biedt u toegang tot 450 miljoen potentiële klanten.

Extra interessant: Malta heeft dubbele belastingverdragen met meer dan 70 landen. Dat maakt fiscaal geoptimaliseerde internationale structuren mogelijk.

Praktijktip: combineer Maltese activiteiten met een Duitse holding. Zo benut u de EU-kansen én Duitse belastingverdragen optimaal.

Directe vergelijking: Liechtenstein vs. Malta voor Duitse crypto-ondernemers

Licentiekosten en doorlooptijd in detail

Het wordt concreet. Laten we de harde cijfers vergelijken:

Aspect Liechtenstein Malta Beoordeling
Aanvraagkosten 5.000-15.000 CHF 7.000-25.000 € Liechtenstein goedkoper
Minimaal kapitaal 50.000-200.000 CHF 125.000-730.000 € Liechtenstein veel goedkoper
Doorlooptijd 3-6 maanden 6-12 maanden Liechtenstein sneller
Rechtszekerheid Zeer hoog Hoog Liechtenstein licht beter
EU-toegang Via EER Volledig lid Malta beter

De cijfers zijn helder: Liechtenstein is goedkoper en sneller. Malta biedt op zijn beurt betere EU-toegang.

Maar let op met oppervlakkige vergelijkingen: de echte kosten zitten in de dagelijkse operatie.

In Liechtenstein bedraagt de jaarlijkse compliance €30.000-50.000 CHF. Malta is duurder: €50.000-80.000 per jaar. Daar krijgt u wel uitgebreidere regelgeving en support voor.

Fiscale aspecten: Waar bespaart u écht?

Nu wordt het interessant voor uw portemonnee:

Liechtenstein heft 12,5% winstbelasting. Simpel, transparant, voorspelbaar. Voor holdings kan het zelfs tot 2,5% dalen.

Malta is complexer, maar potentieel voordeliger. Met verrekeningssystemen haalt u 5% tot 10% effectief, mits u het slim aanpakt.

Praktijkvoorbeeld bij €500.000 jaarwinst:

  • Liechtenstein: €62.500 belasting (12,5%)
  • Malta (geoptimaliseerd): €25.000 belasting (5%)
  • Duitsland: €150.000 belasting (30%)

Malta bespaart dus jaarlijks €37.500 ten opzichte van Liechtenstein; bij stijgende winsten wordt het verschil groter.

Maar let op de keerzijde:

Het Maltese systeem vereist complexe structuren en meer advieskosten. Liechtenstein biedt eenvoud, vooral voor kleinere bedrijven.

Geschiktheid voor uw businessmodel: Welke locatie past?

De kernvraag is niet Waar bespaar ik het meeste?, maar Welke locatie sluit aan bij mijn businessmodel?

Kies voor Liechtenstein als u:

  • Rechtszekerheid boven alles stelt
  • Een bewezen bedrijfsmodel heeft (trading, custody, advies)
  • Nabijheid tot Duitsland belangrijk vindt
  • Eenvoudige, transparante fiscale planning wilt
  • Spoedig een vergunning nodig heeft

Kies Malta als u:

  • Maximale belastingoptimalisatie nastreeft
  • Innovatieve, nog niet gereguleerde diensten aanbiedt
  • Sterke EU-marktfocus heeft
  • Complexe internationale structuren wilt bouwen
  • Regulatoire flexibiliteit waardeert

Een concreet praktijkvoorbeeld:

Sarah runt een crypto-handelsplatform voor Duitse particuliere klanten. Voor haar was Liechtenstein de juiste keuze: snelle vergunning, juridisch zeker, eenvoudige belasting.

Michael ontwikkelt DeFi-protocollen voor de wereldmarkt. Hij koos voor Malta: innovatieve regels, EU-paspoort, optimale structuren voor internationale groei.

Beiden hebben het juiste gekozen – voor hun specifieke businessmodel.

Praktijkervaringen: Wat kunnen Duitse ondernemers écht verwachten?

Case study: FinTech-startup kiest Liechtenstein

Laat ik u het verhaal van TechCrypto vertellen (naam gewijzigd). Een Duitse FinTech-startup die ik in 2023 adviseerde over locatiekeuze.

De situatie: TechCrypto ontwikkelt een B2B-platform voor cryptobetalingen. Duitsland is de thuismarkt, maar internationale uitbreiding is gepland.

De keuze viel op Liechtenstein. Waarom?

Ten eerste: de timing. TechCrypto had snel juridische zekerheid nodig voor investeerders. In Liechtenstein kregen ze binnen vier maanden een voorlopige vergunning.

Ten tweede: de kosten. Met 180.000 CHF aan startkapitaal en 12.000 CHF aanvraagkosten zaten ze aanzienlijk lager dan in Duitsland.

Ten derde: de nabijheid. Maandelijkse afspraken in Vaduz zijn makkelijk te doen. Dit was cruciaal voor contacten met autoriteiten en banken.

Het resultaat na één jaar:

  • Geslaagde Series A-financieringsronde van €5 miljoen
  • Fiscale last van slechts 12,5% in plaats van 30% in Duitsland
  • Uitbreiding naar drie andere EU-landen via EER-paspoort
  • Geschatte kostenbesparing: €250.000 in het eerste jaar

De oprichter zegt: Liechtenstein was onze beste beslissing. We hebben tijd, geld en energie bespaard.

Veelvoorkomende valkuilen en hoe die te vermijden

Uit mijn adviespraktijk ken ik de typische fouten. Hier zijn de belangrijkste:

Valkuil 1: Onderschatten van substance-eisen

Zowel Liechtenstein als Malta eisen daadwerkelijke economische aanwezigheid. Dus: lokale kantoren, personeel, besluiten.

Oplossing: Plan echte aanwezigheid vanaf de start. Een virtueel kantoor voldoet niet. Reken op €50.000-100.000 per jaar voor voldoende substance.

Valkuil 2: Verkeerde licentiekeuze

Veel ondernemers vragen onnodig uitgebreide licenties aan. Dat kost tijd en geld.

Oplossing: Start met de minimale licentie voor uw huidige activiteiten. Breid stapsgewijs uit.

Valkuil 3: Compliancekosten onderschatten

De licentie is pas het begin. De jaarlijkse compliancekosten worden vaak vergeten.

Oplossing: Reserveer €30.000-80.000 per jaar voor compliance. Dat is voordeliger dan boetes of intrekking van vergunningen.

Valkuil 4: Onvoldoende fiscale planning

Vooral in Malta worden fiscale mogelijkheden vaak niet optimaal benut.

Oplossing: Investeer in kwalitatief fiscaal advies. Advieskosten verdienen zich snel terug door belastingbesparing.

Praktijktip: start met een proof of concept. Begin met een eenvoudige vennootschap en test het land. Complexe structuren kunt u later uitbouwen.

Mijn aanbeveling: Zo maakt u de juiste keuze

Na alles wat we besproken hebben vraagt u zich waarschijnlijk af: Wat is nu écht de juiste locatie voor mij?

Hier is mijn eerlijke inschatting:

Er is geen one-size-fits-all. Maar ik werk met een beslismatrix die ik graag deel.

Kies Liechtenstein als minimaal drie van de volgende punten op u van toepassing zijn:

  • U heeft snel juridische zekerheid nodig (binnen 6 maanden)
  • Uw hoofdmarkt is Duitsland of de DACH-regio
  • U houdt van eenvoudige, transparante structuren
  • Uw businessmodel is bewezen (trading, custody, advies)
  • U waardeert voorspelbaarheid boven maximale optimalisatie

Kies Malta als minimaal drie van de volgende punten op u slaan:

  • Maximale belastingbesparing is topprioriteit
  • Europese expansie staat centraal
  • U biedt innovatieve, nog niet gereguleerde diensten
  • U heeft ervaring met complexe internationale structuren
  • U kunt jaarlijks €50.000+ investeren in compliance

Persoonlijk advies: laat u niet alleen leiden door belastingvoordeel. De beste structuur is die waarmee u s nachts rustig slaapt.

Twijfelt u? Kies dan voor een gefaseerde aanpak:

  1. Fase 1: Oprichting van een eenvoudige vennootschap op de voorkeurslocatie
  2. Fase 2: Test de operationele processen gedurende 12 maanden
  3. Fase 3: Optimaliseer de structuur op basis van ervaring

Die aanpak kost iets meer tijd, maar voorkomt dure misstappen.

Tot slot een belangrijk advies: Beide locaties ontwikkelen zich voortdurend. Wat vandaag optimaal is, kan morgen alweer achterhaald zijn. Blijf flexibel en controleer uw structuur regelmatig.

Heeft u specifieke vragen over uw situatie? Laten we dan eens praten. Als uw fiscalementor begeleid ik u graag tijdens het beslissingsproces.

Want één ding is zeker: de juiste internationale positionering tilt uw bedrijf naar het volgende niveau.

Uw RMS

Veelgestelde vragen (FAQ)

Kan ik als Duitse staatsburger zonder problemen een blockchain-licentie verkrijgen in Liechtenstein of Malta?

Ja, beide landen staan open voor Duitse ondernemers. Liechtenstein als EER-lid en Malta als EU-lid hanteren geen beperkingen voor Duitse aanvragers. Essentieel is de economische aanwezigheid ter plaatse, niet de nationaliteit.

Wat zijn de minimale kapitaaleisen voor een blockchain-licentie?

In Liechtenstein variëren de eisen per dienst: 50.000 CHF voor bewaring, 100.000 CHF voor portfoliobeheer, 200.000 CHF voor beurzen. Malta vereist €125.000 tot €730.000 per vergunningstype. Beide locaties zijn gunstiger dan de Duitse eisen.

Hoe lang duurt het vergunningstraject in de praktijk?

Liechtenstein: 3-6 maanden bij volledige documentatie. Malta: 6-12 maanden, afhankelijk van het type vergunning. Duitse procedures duren doorgaans 12-18 maanden. De kortere termijnen in Liechtenstein en Malta zijn een belangrijk concurrentievoordeel.

Met welke jaarlijkse compliancekosten moet ik rekening houden?

Liechtenstein: €30.000-50.000 CHF per jaar voor compliance, rapportage en substance. Malta: €50.000-80.000 per jaar. Deze kosten zijn vaak bepalender dan de eenmalige licentiekosten.

Kan ik met een Liechtensteinse of Maltese licentie in de hele EU actief zijn?

Ja, beide locaties bieden EU-brede paspoortrechten. Liechtenstein via EER-lidmaatschap, Malta als volwaardig EU-lid. Daarmee kunt u grensoverschrijdende diensten aanbieden zonder extra vergunning in andere EU-landen.

Welke fiscale voordelen bieden de beide locaties concreet?

Liechtenstein: vast tarief van 12,5% vennootschapsbelasting, bij holdings tot 2,5%. Malta: effectieve belastingdruk van 5-10% via verrekeningsprocedures. Beide zijn beduidend lager dan de 30% in Duitsland. Malta biedt meer optimalisatie, Liechtenstein meer eenvoud.

Moet ik mijn woonplaats naar Liechtenstein of Malta verplaatsen?

Nee, een verhuizing is niet nodig. Belangrijk is economische aanwezigheid: lokale kantoren, personeel en besluitvorming. Veel Duitse ondernemers houden hun woonplaats in Duitsland en runnen het bedrijf ter plaatse.

Hoe verschillen de locaties bij innovatieve blockchain-toepassingen als DeFi of NFTs?

Malta is flexibeler voor experimentele technologie dankzij het modulaire DLT-framework. Liechtenstein biedt meer rechtszekerheid met de allesomvattende TVTG. Voor gevestigde diensten is Liechtenstein vaak beter; voor innovatie Malta.

Welke banken werken samen met blockchain-bedrijven in Liechtenstein en Malta?

Liechtenstein: Bank Frick, LLB, VP Bank zijn crypto-experts. Malta: talrijke lokale en internationale banken, wel strengere due diligence. Reken op professionele voorbereiding voor een rekening bij beide locaties.

Wat gebeurt er als de regels in Duitsland strenger worden?

Uw Liechtensteinse of Maltese licentie blijft geldig. Dankzij het EER/EU-paspoort kunt u Duitse klanten blijven bedienen. Dat beschermt uw bedrijf tegen regeldruk op de thuismarkt.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *