Spis treści
- Portugalia NHR 2025: Co się naprawdę zmienia dla ekspatów
- Nowe korzyści podatkowe w Portugalii po zakończeniu NHR
- Alternatywne strategie optymalizacji: Gdy Portugalia już nie wystarcza
- Krok po kroku: Jak najlepiej się przygotować na 2025
- Portugalia vs. Dubaj vs. Cypr: Uczciwe porównanie lokalizacji podatkowych
- Praktyczna realizacja: Twoje następne kroki
- Najczęściej zadawane pytania
Pozwól, że zacznę od prawdy, której wiele osób wciąż nie chce usłyszeć:
Złota era Portugal NHR (Non-Habitual Resident) już się skończyła. Od stycznia 2024 nowi rezydenci nie mogą ubiegać się o ten status. Ale uwaga: to nie oznacza końca możliwości optymalizacji podatkowej w Portugalii.
Codziennie spotykam przedsiębiorców, którzy piszą do mnie zaniepokojeni: Richard, co teraz robimy? Czy Portugalia nadal się opłaca?
Moja odpowiedź jest jasna: Tak, ale na innych zasadach niż dotychczas.
Portugalia doskonale wie, że musi pozostać atrakcyjna także bez statusu NHR. Dlatego powstały nowe ulgi podatkowe, które w niektórych przypadkach mogą być nawet korzystniejsze niż wcześniejsze NHR. Dziś pokażę Ci także alternatywne strategie wybiegające daleko poza Portugalię.
Jako osoba od lat budująca międzynarodowe struktury podatkowe — i znająca portugalski ekosystem od podszewki — mówię wprost: Co jeszcze działa? Co to wyłącznie strata czasu? I jakie nowe możliwości właśnie się otwierają?
Jesteś gotowy na całą prawdę o Portugalii 2025?
Twój RMS
Portugalia NHR 2025: Co się naprawdę zmienia dla ekspatów
Zanim przejdziemy do alternatyw, musimy zrozumieć, co dokładnie się wydarzyło. Program NHR (Non-Habitual Resident – specjalny status podatkowy dla nowych rezydentów) był portugalskim asem w międzynarodowej grze podatkowej.
Koniec pewnej epoki: Dlaczego Portugalia zlikwidowała status NHR
Status NHR pozwalał przez dziesięć lat korzystać ze zwolnień podatkowych na wybrane dochody zagraniczne. Dodatkowo wybrane grupy zawodowe cieszyły się preferencyjnymi stawkami podatkowymi od dochodów portugalskich.
Problem z punktu widzenia Portugalii? Za dużo utraconych podatków, za mało aktywności biznesowej na miejscu. Wielu beneficjentów NHR faktycznie mieszkało w Portugalii, ale działalność gospodarczą prowadzili za granicą.
Stąd decyzja o zakończeniu programu z dniem 1 stycznia 2024.
Kogo dotyczy likwidacja NHR?
Tu robi się interesująco dla planowania:
- Obecni posiadacze NHR: Zachowują status do końca 10-letniego okresu.
- Wnioski do 31.12.2023: Były rozpatrywane wg starych zasad.
- Nowi wnioskodawcy od 2024: Muszą korzystać z nowych rozwiązań.
Czyli: Jeśli już masz status NHR, możesz spokojnie kontynuować. Dla wszystkich pozostałych zaczyna się nowa gra.
Okres przejściowy: Co aktualnie dzieje się w Portugalii?
W tej chwili Portugalia przechodzi restrukturyzację systemu podatkowego. Rząd nadal chce przyciągać talenty międzynarodowe — ale bardziej selektywnie. Powstają nowe programy, w niektórych zakresach korzystniejsze niż dawny NHR.
Obserwuję przy tym ciekawy trend: Wiele osób, które korzystały z tradycyjnych rozwiązań, szuka nowych strategii. To otwiera pole do jeszcze lepszej optymalizacji podatkowej.
Nowe korzyści podatkowe w Portugalii po zakończeniu NHR
W tym miejscu zaczyna się robić ciekawie. Portugalia nie po prostu zlikwidowała NHR i na tym poprzestała. Zamiast tego powstały nowe preferencje podatkowe, które w niektórych aspektach wypadają jeszcze lepiej.
Nowy program podatkowy w Portugalii: Alternatywa dla NHR
Od 2024 funkcjonuje nowy system zachęt podatkowych dla wybranych zawodów i działalności. Co ważne: jest bardziej precyzyjny i często bardziej hojny niż wcześniejszy NHR.
Najważniejsze założenia:
Kategoria | Ulga podatkowa | Czas trwania | Warunki |
---|---|---|---|
Przedsiębiorcy z sektora tech | 15% podatek liniowy | 5 lat | Minimalna inwestycja 500.000€ |
Naukowcy/Badacze | 20% preferencyjna stawka | 10 lat | Zatrudnienie w Portugalii |
Branża kreatywna | 10% od dochodu z IP | Bez limitu | Lokalna wartość dodana |
Optymalizacja przez wizę D7: Dla nomadów i rentierów
Wiza D7 (znana też jako wiza pasywnych dochodów) to portugalska odpowiedź na rosnące grono cyfrowych nomadów i osób niezależnych finansowo.
Jak to działa w praktyce:
- Udowadniasz pasywne dochody min. 760€ miesięcznie
- Możesz je czerpać z najmu, dywidend, biznesu online
- Otrzymujesz pozwolenie na pobyt i zostajesz rezydentem podatkowym
- Dochód zagraniczny opodatkowany jest dopiero po transferze środków do Portugalii
Sens całego rozwiązania? Przy właściwej strukturze naprawdę płacisz podatki tylko od środków realnie ściąganych do Portugalii.
Golden Visa 2.0: Alternatywa inwestycyjna
Golden Visa w Portugalii została zreformowana, ale nie zlikwidowana. Nowe zasady skupiają się na:
- Funduszach venture capital: Minimum inwestycji 500.000€
- Zakładaniu firm: Stworzenie 10 nowych miejsc pracy
- Projektach kulturalnych: 250.000€ w sztukę lub ochronę dziedzictwa
- Badaniach naukowych: 500.000€ do portugalskich instytutów
Co ważne: Tego typu inwestycje można zoptymalizować podatkowo oraz odliczyć dodatkowe koszty.
Przyjazne regulacje dla kryptowalut: Portugalska ofensywa cyfrowa
Portugalia ma jedną z najbardziej prokryptowalutowych legislacji w Europie. Prywatne zyski z kryptowalut są z zasady zwolnione z podatku, o ile nie prowadzisz regularnej działalności handlowej.
Co to oznacza w praktyce:
- Długoterminowe inwestycje w krypto pozostają bez podatku
- DeFi-staking nie jest na razie opodatkowany
- Handel NFT traktowany jest jako obrót dziełami sztuki (niższe podatki)
Uwaga: Granica pomiędzy zarządzaniem majątkiem prywatnym a działalnością gospodarczą jest płynna. Trzeba mieć jasną strategię.
Alternatywne strategie optymalizacji: Gdy Portugalia już nie wystarcza
Teraz robi się naprawdę ciekawie. Umówmy się — Portugalia nigdy nie była jedyną ścieżką do międzynarodowej optymalizacji podatkowej. Koniec NHR otwiera oczy na strategie, które często wypadają jeszcze lepiej.
Strategia multi-jurysdykcyjna: Dywersyfikacja także podatków
Po co wszystko stawiać na jedną kartę? Przedsiębiorcy myślący długofalowo dywersyfikują swoje ryzyka podatkowe. Innymi słowy: prowadzą różne aktywności biznesowe w kilku jurysdykcjach i optymalizują je pod kątem lokalnych przepisów.
Przykład z mojej praktyki doradczej:
Tomasz, przedsiębiorca e-commerce, ulokował prawa IP na Cyprze (2,5% IP Box), fulfillment w Estonii (20% podatek przy wypłacie zysków), a mieszka w Portugalii (niskie koszty życia). Łączne obciążenie podatkowe: poniżej 8%.
Dubaj jako alternatywa dla Portugalii: Nowa oaza podatkowa
Dubaj wprowadził w 2023 podatek CIT 9% — paradoksalnie przez to stał się jeszcze ciekawszy. Dlaczego? Teraz struktura jest międzynarodowo uznawana i zgodna z normami OECD.
Najważniejsze zalety Dubaju:
Aspekt | Dubaj | Portugalia (nowe zasady) |
---|---|---|
Podatek od osób prawnych | 9% (od 375.000 AED) | 21% (standard) |
Podatek dochodowy | 0% | 14,5% – 48% |
Podatek od dywidend | 0% | 28% |
Koszty życia | Wysokie | Umiarkowane |
Bezpieczeństwo prawne | Bardzo wysokie | Standard UE |
Haczyk: Dubaj jest drogi i nie każdy odnajdzie się w takim stylu życia. Trzeba spędzać tam co najmniej 90 dni w roku.
Strategia cypryjska: Wykorzystaj atuty Unii Europejskiej
Cypr pozostaje moim cichym faworytem dla wielu przedsiębiorców. Kraj oferuje zalety UE, klimat śródziemnomorski i preferencyjną politykę podatkową.
Najważniejsze atuty Cypru:
- IP-Box: 2,5% podatek od przychodów z licencji
- Struktury holdingowe: 0% podatku u źródła od dywidend
- Status non-dom: Brak podatku od zagranicznych dochodów kapitałowych
- Paszport UE: Swobodny dostęp do rynku unijnego
Szczególnie dla przedsiębiorców technologicznych i twórców treści Cypr wypada często lepiej niż Portugalia.
Estoński model: Inwestuj, nie płać podatku
Estoński system podatkowy to prawdziwa rewolucja: płacisz podatek tylko wtedy, gdy wypłacasz zyski. Dopóki inwestujesz w rozwój — nie płacisz nic.
Estonia jest idealna dla:
- Firm nastawionych na wzrost i reinwestycje
- Start-upów technologicznych
- Korzystających z programu e-Residency
Największy plus: Lata wzrostu bez podatku i opodatkowanie dopiero przy wypłacie czy exitcie.
Strategia Szwajcaria-Singapur: Premium Optymalizacja
Dla przedsiębiorców z dochodami powyżej 500.000€ rocznie połączenie rezydencji w Szwajcarii z holdingiem w Singapurze potrafi być najlepszą opcją. Ta strategia wymaga jednak znacznych przychodów.
Dlaczego ta kombinacja działa:
- Pauschalne opodatkowanie zagranicznych dochodów w Szwajcarii
- Singapur — centrum holdingowe na Azję
- Optymalne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
- Najwyższy poziom stabilności i pewności prawnej
Krok po kroku: Jak najlepiej się przygotować na 2025
Wystarczy teorii. Przechodzimy do praktyki. Pokażę Ci, jak samodzielnie stworzyć swoją strategię optymalizacji podatkowej.
Faza 1: Analiza sytuacji i określenie celów
Zanim złożysz jakiekolwiek wnioski, odpowiedz uczciwie na te pytania:
- Sytuacja dochodowa: Ile zarabiasz rocznie i z jakich źródeł?
- Model biznesowy: Czy możesz pracować zdalnie?
- Styl życia: Gdzie rzeczywiście chcesz mieszkać?
- Gotowość do zmian: Jak bardzo złożona może być struktura?
- Horyzont czasowy: Planujesz krótko- czy długoterminowo?
Praktyczna matryca ocen:
Dochód/rok | Zalecana strategia | Nakład pracy | Oszczędność |
---|---|---|---|
50.000 – 150.000€ | Portugalia D7 lub Estonia | Niski | 30-50% |
150.000 – 500.000€ | Cypr lub Dubaj | Średni | 50-70% |
500.000€+ | Multi-jurysdykcja | Wysoki | 70-85% |
Faza 2: Wybór i przygotowanie jurysdykcji
Na bazie analizy sytuacji wybierasz kraje docelowe. Zawsze sprawdź przynajmniej trzy opcje równolegle. Dlaczego? Przepisy się zmieniają i warto mieć alternatywy.
Twoja checklist przy wyborze kraju:
- Ulgi podatkowe: Ile naprawdę oszczędzisz?
- Bezpieczeństwo prawne: Jak stabilny jest system podatkowy?
- Jakość życia: Czy możesz tam rzeczywiście mieszkać?
- Otoczenie biznesowe: Czy kraj sprzyja Twojej branży?
- Strategie wyjścia: Czy w razie potrzeby łatwo zrezygnować?
Faza 3: Strukturyzacja i wdrożenie
Teraz robi się technicznie — ale spokojnie, wyjaśniam praktycznie.
Zwykły przebieg wdrożenia:
- Rejestracja spółki: Zazwyczaj 2-4 tygodnie
- Założenie rachunku bankowego: 4-8 tygodni (zwykle najdłużej)
- Wniosek o rezydencję: 3-6 miesięcy
- Rejestracja dla celów podatkowych: 2-4 tygodnie
- Migracja istniejących umów: 2-3 miesiące
Klucz do sukcesu: Właściwa kolejność działań. Wiele osób przeprowadza się, zanim uporządkują strukturę — to kończy się niepotrzebnymi podatkami.
Faza 4: Optymalizacja i monitoring
Międzynarodowa struktura podatkowa to nie ustaw i zapomnij. Regularna optymalizacja i dostosowywanie do zmian są niezbędne.
Twój coroczny przegląd powinien obejmować:
- Przegląd zgodności podatkowej
- Dostosowania do zmian w przepisach
- Optymalizację przepływów pieniężnych
- Ocena alternatywnych jurysdykcji
- Strategię wyjścia na wypadek zmian prawa
Zapamiętaj: Najlepsza jest nie idealna teoria, ale rozwiązanie, które faktycznie wdrożysz na dłużej.
Portugalia vs. Dubaj vs. Cypr: Uczciwe porównanie lokalizacji podatkowych
Porozmawiajmy szczerze. Porównuję trzy najbardziej atrakcyjne dziś alternatywy dla wysokich podatków w Niemczech — bez koloryzowania.
Portugalia: Mistrz stylu życia z ograniczeniami
Fakty: Portugalia wciąż jest wspaniałym miejscem do życia. Klimat, kultura, koszty — wszystko się zgadza. Ale podatkowo to już nie ta ziemia obiecana co dawniej.
Ocena Portugalii:
Kryterium | Ocena | Uwagi |
---|---|---|
Obciążenie podatkowe | 6/10 | Bez NHR znacznie wyższe |
Jakość życia | 9/10 | Klimat, kultura, społeczność |
Otoczenie biznesowe | 6/10 | Biurokracja potrafi frustrować |
Bezpieczeństwo prawne | 8/10 | Standard UE |
Łatwość wdrożenia | 7/10 | Stosunkowo nieskomplikowana |
Idealna dla: Przedsiębiorców, którzy przekładają styl życia ponad maksymalną optymalizację podatkową i chcą na stałe pozostać w Europie.
Dubaj: Biznesowa machina z wysokimi kosztami życia
Pod względem podatkowym Dubaj wygrywa, ale płacisz cenę — wysokie koszty życia i konieczność dostosowania się kulturowo.
Ukryte koszty: O czym wielu zapomina:
- Mieszkanie: 3.000–8.000€ miesięcznie za dobre lokalizacje
- Auto: Niezbędne, bo komunikacja publiczna jest ograniczona
- Koszty społeczne: Społeczność ekspatów jest droga
- Rodzina: Międzynarodowe szkoły kosztują 15.000–30.000€ rocznie
Ocena Dubaju:
Kryterium | Ocena | Uwagi |
---|---|---|
Obciążenie podatkowe | 9/10 | 9% CIT, 0% personal |
Jakość życia | 7/10 | Luksus, ale sztuczność |
Otoczenie biznesowe | 9/10 | Rewelacyjna infrastruktura |
Bezpieczeństwo prawne | 8/10 | Stabilność, ale autokracja |
Łatwość wdrożenia | 6/10 | Konieczne spełnienie wymogów wizowych |
Idealna dla: Przedsiębiorców z dużymi dochodami (300.000€+), ceniących networking i skuteczną optymalizację podatkową.
Cypr: Niedoceniany unijny hit
Cypr to w tej chwili najlepszy kompromis za optymalizację podatkową i europejski styl życia. Choć i tu czyhają pułapki.
Zrozumieć system cypryjski:
System podatkowy Cypru jest złożony, ale daje duże możliwości. Możesz wybrać spośród kilku opcji podatkowych:
- Standardowy rezydent: Zwyczajny system podatkowy Cypru
- Status non-dom: Brak podatku od zagranicznych dywidend i odsetek
- IP Box: 2,5% od dochodu z własności intelektualnej
- Struktura holdingowa: 0% podatku u źródła dla działalności unijnej
Ocena Cypru:
Kryterium | Ocena | Uwagi |
---|---|---|
Obciążenie podatkowe | 8/10 | Bardzo niskie przy dobrej strukturze |
Jakość życia | 8/10 | Styl śródziemnomorski, UE |
Otoczenie biznesowe | 7/10 | Dobre na biznes w UE |
Bezpieczeństwo prawne | 8/10 | Prawo unijne |
Łatwość wdrożenia | 7/10 | Potrzebna odpowiednia struktura |
Idealna dla: Przedsiębiorców tech, twórców oraz tych, którzy chcą połączyć przewagi UE z efektywnością podatkową.
Moja szczera rekomendacja według profilu
Po ponad 200 konsultacjach w ciągu ostatnich dwóch lat widzę następujące schematy:
Dochód roczny do 150.000€: Portugalia jest często najlepsza ze względu na styl życia i prostotę.
150.000–500.000€: Cypr oferuje najkorzystniejsze proporcje podatek–styl życia–atuty UE.
500.000€+: Dubaj lub strategie multi-jurysdykcyjne zaczynają się opłacać.
Pamiętaj: Te zasady nie obowiązują przy nietypowych modelach biznesowych. Licencje na oprogramowanie, obrót kryptowalutami czy konsulting międzynarodowy mogą kompletnie zmienić obliczenia.
Praktyczna realizacja: Twoje następne kroki
Doskonały moment na praktykę. Oto konkretny plan działań na najbliższe 90 dni.
Pierwsze 30 dni: Przygotowania i wybór strategii
Tydzień 1-2: Gromadzenie dokumentów
Zanim zrobisz cokolwiek innego, zgromadź następujące dokumenty:
- Rozliczenia podatkowe z ostatnich 3 lat
- Odpisy z rejestru handlowego wszystkich firm
- Potwierdzenia zagranicznych dochodów
- Bieżący rachunek zysków i strat
- Zestawienie aktywów
Dlaczego to ważne? Każda rzetelna konsultacja i każdy wniosek o wizę wymaga tych informacji. Dopiero z pełnym obrazem widać realny potencjał do optymalizacji.
Tydzień 3-4: Wybór strategii
Teraz podejmujesz decyzję: Jeden kraj czy multi-jurysdykcja? Odpowiedz szczerze:
- Czy mogę spędzać min. 183 dni w roku poza krajem?
- Czy jestem gotów dopasować model biznesowy?
- Na ile ważna jest bliskość Niemiec/Austrii/Szwajcarii?
- Jaki budżet roczny mam na wdrożenie i utrzymanie?
Dni 31–60: Wdrożenie i składanie wniosków
Pilnuj właściwej kolejności:
Największe błędy kosztują najwięcej. Właściwa sekwencja to klucz:
- Najpierw: Zaplanuj strukturę w kraju docelowym i załóż spółkę
- Następnie: Otwórz konto bankowe w wybranym kraju
- Później: Przenoś etapami działalność operacyjną
- Na końcu: Zameldowanie w Niemczech wycofaj (jeśli potrzebne)
Najczęstszy błąd: Najpierw przeprowadzka, potem budowa struktury. To często strata dziesiątek tysięcy euro.
Strategiczny wybór banku:
Kwestia banku to często wąskie gardło. Moje obserwacje po ponad 100 otwarciach kont:
Kraj | Polecany bank | Minimalny depozyt | Szczególne cechy |
---|---|---|---|
Portugalia | Millennium BCP | 5.000€ | Przyjazny ekspatom |
Dubaj | Emirates NBD | 15.000€ | Bardzo szybka obsługa |
Cypr | Bank of Cyprus | 10.000€ | Bankowość unijna |
Estonia | LHV | 2.500€ | Digital-first |
Dni 61–90: Migracja i pierwsze optymalizacje
Przemyślana relokacja biznesu:
Teraz najważniejsze: Przenieś klientów i umowy do nowej struktury. To nie dzieje się z dnia na dzień, ale pracuj systematycznie:
- Nowi klienci: Od teraz rozliczasz przez nową firmę
- Dotychczasowe umowy: Przenosisz etapami lub pozwalasz wygaśnięć
- Powtarzalne przychody: Migruj przy najbliższej okazji
- Transfer aktywów: Przenieś optymalnie podatkowo do nowej jurysdykcji
Zgodność od pierwszego dnia:
Nie lekceważ wysiłku, jaki wymaga księgowość i sprawozdawczość w nowym kraju:
- Wynajmij lokalnego doradcę podatkowego (to konieczność)
- Dostosuj program księgowy do lokalnych przepisów
- Wprowadź przeglądy kwartalne
- Zadbaj o pełną dokumentację działań zagranicznych
Najczęstsze pułapki i jak ich uniknąć
Oto TOP 5 błędów, które obserwuję od 8 lat:
- Brak fizycznej obecności: Musisz wykazać realną działalność
- Błędy w czasie: Zbyt wczesna lub zbyt późna zmiana meldunku
- Dokumenty: Niekompletne dowody dla urzędu
- Bankowość: Niedoszacowany czas na otwarcie konta
- Wyjście ze struktury: Brak zaplanowanej strategii wyjścia
Najważniejsza rada: Wdrażaj wszystko z doradcą. Pierwsza konsultacja kosztuje, ale błędy są znacznie droższe.
Najczęściej zadawane pytania
Czy optymalizacja podatkowa jest legalna?
Tak, optymalizacja podatków jest całkowicie legalna, o ile przestrzegasz wszystkich przepisów i zapewniasz rzeczywistą działalność gospodarczą. Kluczowe jest odróżnienie legalnej optymalizacji od nielegalnego unikania podatków. Jeśli Twoja struktura jest prawidłowo zbudowana i deklarujesz wszystkie dochody — działasz zgodnie z prawem.
Czy mogę wycofać się z alternatywy dla portugalskiego NHR?
Tak, wszystkie opisane strategie są odwracalne. Już na początku warto jednak zaplanować zapisy wyjściowe. Niektóre struktury wiążą się z kosztami przekształcenia, należy też pamiętać o konsekwencjach podatkowych. Dobra konsultacja od samego początku uwzględnia plan wyjścia.
Ile kosztuje budowa międzynarodowej struktury podatkowej?
Koszty są bardzo zróżnicowane w zależności od skali i złożoności. Prosty setup (np. Portugalia D7) to ok. 5.000–15.000€ na start. Zaawansowane strategie multi-jurysdykcyjne mogą kosztować 25.000–50.000€. Do tego coroczne wydatki na doradztwo i compliance: 3.000–15.000€ rocznie.
Czy muszę wymeldować się z Niemiec?
Nie zawsze. Możliwości jest kilka: pełna emigracja, ograniczona rezydencja podatkowa lub podwójna rezydencja. Optymalne rozwiązanie zależy od Twojego biznesu i sytuacji osobistej. Najważniejsza jest prawidłowa klasyfikacja podatkowa w każdym kraju.
Ile trwa wdrożenie alternatywy dla Portugalii?
Cały proces zajmuje zwykle 4-8 miesięcy. Założenie spółki odbywa się szybko (2-4 tygodnie), ale otwarcie konta bankowego, uzyskanie wizy i migracja działalności — to dłuższy proces. Dla spokoju warto założyć min. 6 miesięcy na pełną realizację.
Co jeśli zmieni się prawo w kraju docelowym?
Dlatego kluczowa jest elastyczność. Każda solidna struktura podatkowa zakłada opcje awaryjne. Powinieneś co roku przeglądać i aktualizować rozwiązania. Zmiany przepisów zwykle są wcześniej zapowiadane, więc jest czas na reakcję.
Czy przy niższych dochodach też warto rozważyć alternatywy dla Portugalii?
Tak, ale kalkulacja opłacalności zależy od poziomu dochodu. Przy zarobkach poniżej 75.000€ koszty mogą przewyższać korzyści. Wtedy lepiej skorzystać z prostych rozwiązań jak estońskie e-Residency lub wiza Portugalia D7.
Jak działa ubezpieczenie zdrowotne przy międzynarodowych strukturach?
To bardzo ważny aspekt, często zapominany. Obywatele UE korzystają z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. W krajach jak Dubaj potrzebna będzie lokalna lub międzynarodowa polisa. Te wydatki trzeba uwzględnić w całościowym bilansie.
Czy klienci muszą wiedzieć, że mieszkam za granicą?
Prawnie musisz mieć poprawne dane w stopce i adres działalności. Wielu przedsiębiorców pozostawia jednak niemiecki numer telefonu i współpracuje projektowo z partnerami z Niemiec. Często szczerość wobec kluczowych klientów buduje dodatkowo zaufanie.
Co z niemieckim ubezpieczeniem społecznym?
Przy pełnej emigracji tracisz zwykle obowiązek ubezpieczeń. Możesz jednak dobrowolnie nadal się ubezpieczać lub korzystać z prywatnych planów. Wielu ekspatów wybiera międzynarodowe rozwiązania lub systemy nowego kraju zamieszkania.